Dawniej proces wychowywania najmłodszych opierał się przede wszystkim na wpajaniu dzieciom, że najwyżej cenione wartości to grzeczność i posłuszeństwo. Dostępne pomoce dydaktyczne pozwalały uczyć, że w życiu należy kierować się uprzejmością, a w kontaktach interpersonalnych, zwłaszcza z osobami starszymi od siebie, wypada odznaczać się raczej uległością (nierzadko mylnie braną za szacunek), aniżeli odważnym wyrażaniem własnych opinii. Dziś my, nauczyciele, wiemy, że dawny model edukacji ukształtowany był w dużej mierze przez panujący ustrój oraz bieg historii i, choć nie ulega wątpliwości, że grzeczność, szacunek i posłuszeństwo to cechy fundamentalne, to w XXI wieku pragniemy przede wszystkim uczyć dzieci umiejętności, która uczyni łatwiejszą ich zarówno prywatną, jak i zawodową przyszłość. Mowa oczywiście o asertywności, a wszystkim tym, którzy uważają, że asertywnym trzeba się po prostu urodzić, uświadamiamy, że asertywność jest cechą nabytą! W procesie jej rozwijania pomagają nam nowoczesne pomoce dydaktyczne.
Jak więc uczyć najmłodszych asertywności i od najwcześniejszych lat udowadniać nie tylko słowem, ale i przykładem, że można odmawiać, jednocześnie nikogo nie raniąc i bronić własnego zdania czy interesu, wciąż pozostając uprzejmym i pełnym szacunku? Przede wszystkim, powinniśmy pokazać podopiecznym, że powiedzenia takie jak dzieci i ryby głosu nie mają i inne, jedynie pozornie żartobliwe, a w rzeczywistości krzywdzące komunikaty, nie mają dziś racji bytu. Opierając się o pomoce dydaktyczne, pragniemy udowodnić, że od samego początku dziecko jest pełnowartościowym człowiekiem – ma prawo do własnej opinii, wyrażania emocji, potrzeb i pragnień. Wszystkie zgłaszane przez pociechę komunikaty powinny interesować dorosłych i pobudzać ich do podejmowania określonych działań, których celem jest zapewnienie dziecku komfortu. Dzięki temu maluch rozumie, że jest ważny, a jego potrzeby zasługują na zaspokojenie. Zyskuje poczucie własnej wartości, potrafi grzecznie odmawiać, nie obawia się szczerości, ale także pozbywa się fałszywej skromności, poznaje swoje mocne strony i uczy się przyjmować krytykę.
W rozwijaniu dziecięcej asertywności rodzicom i nauczycielom z pewnością pomoże poradnik Kształtuj charakter i buduj osobowość dziecka.
Fachowa literatura pozwoli przygotować się do wspierania rozwoju pociechy. Warto także pamiętać, że, aby pobudzać maluchy do zachowań asertywnych, należy uprzednio nauczyć je rozpoznawać odczuwane emocje i odpowiednio sobie z nimi radzić. W tym celu świetnie sprawdzą się pomoce dydaktyczne takie jak puzzle obrazujące konkretne stany ducha i sytuacje: niezadowolenie, czy kłótnię w klasie.
W nauce asertywności pomogą również rozwijające pamięć gry typu memory:
- Memory Emocje,
- Memory Humory.
